Obsługa alkomatu

Dlaczego należy odczekać 20 minut, żeby przeprowadzić test?

Pierwszy powód to wiarygodność pomiaru - musimy odczekać aż cały wypity alkohol dostanie się z żołądka do krwioobiegu. Alkohol wchłania się do krwi najszybciej po ok.20 – 30 min. od spożycia. Drugi powód to resztki alkoholu, jakie pozostają w ustach (pod językiem, w kieszonkach dziąseł, w ślinie, między zębami) oraz jego opary z przewodu pokarmowego. Zaraz po wypiciu kieliszka wódki, stężenie alkoholu w ustach, pochodzące z tych resztek, a nie z płuc wynosi nawet 200 promili, czyli kilkudziesięciokrotnie przekracza maksymalny zakres sensora (4 promile). Jeden taki pomiar może rozkalibrować alkomat lub nawet spowodować spalenie sensora. Czas 20 min. jest niezbędny do zneutralizowania lub wyparowania cząstek etanolu z resztek alkoholu pozostających w ustach. Przepłukanie ust wodą może ale nie musi przyspieszyć ten proces. Trzeci powód to taki, że sensor alkomatu jest również wrażliwy na pewne substancje chemiczne zawarte w jedzeniu czy też nikotynę, które mogą mieć bezpośredni wpływ na wyniki. Po 15 min wszelkie te substancje są neutralizowane przez ślinę.

Co może zafałszować wynik badania alkomatem?

Stan baterii ma bardzo duży wpływ na dokładność pomiaru. Słaba bateria lub niealkaiczna nie zapewnia wystarczającej ilości prądu do rozgrzania sensora do odpowiedniej temperatury i tym samym wyniki nie mogą być wiarygodne. Akumulatorki nie zdają egzaminu, gdyż z czasem tracą swoją pojemność. Resztki alkoholu w ustach lub nie powstrzymanie się od jedzenia lub palenia papierosów 20 min przed pomiarem opisane wyżej.Odbijanie się, czkawka, chrząknięcia, powodują uwalnianie się gazów żołądkowych, trawiennych, które mogą zawyżać wyniki. Krew w ustach (może pochodzić z niewyleczonych zębów, skaleczonego dziąsła, przygryzionego języka) i zawarty w niej alkohol może zafałszować pomiary. Osoby z zaburzeniami metabolizmu cukrów mogą otrzymywać dodatnie lub zawyżone wyniki, pomimo nie spożywania alkoholu. Opary alkoholu w komorze pomiarowej pochodzące z poprzedniego pomiaru. Najlepiej możemy ją oczyścić wciągając powietrze.

Przegrzanie sensora, czyli wykonywanie wielu pomiarów jeden po drugim w bardzo krótkich odstępach czasu. Wzrost temperatury ciała o jeden stopień Celsjusza (choroba, wysiłek fizyczny) powoduje że wykazana zawartość alkoholu jest wyższa o ok. 7 proc. niż przy normalnej temperaturze ciała. Hiperwentylacja płuc – wykonanie kilku szybkich i bardzo głębokich oddechów może zaniżyć wskazania o 15%, natomiast wysiłek fizyczny połączony z hiperwentylacją (np. wbiegnięcie na 3 piętro) może zaniżyć wynik o 25%. Zatrzymanie powietrza w płucach na ok. 30 sek. zawyży wskazania nawet o 28%.Zła interpretacja wyników z powodu nieznajomości specyfiki wchłaniania się alkoholu do krwi.Stężenie alkoholu we krwi jest zawsze zmienne w czasie, nigdy nie jest stałe. Wyróżniamy dwie fazy: narastania (podczas wchłaniania się alkoholu) i opadania (gdy jest już eliminowany).Spożyty alkohol wchłania się do krwi po ok. 20-30 min., jednak po obfitym posiłku czas ten może się wydłużyć nawet do 2,5 godzin. Oznacza to, że wykonanie badania nawet godzinę po spożyciu alkoholu może okazać się mało wiarygodne, gdyż alkohol wciąż wchłania się do krwi i stężenie wzrasta. Prawidłowy pomiar polega na wykonaniu kilku pomiarów (min. 3) w krótkim odstępie czasu, wówczas jesteśmy w stanie określić w której fazie znajdujemy się. Zawartość alkoholu określamy nie po jednym badaniu ale uśredniając przynajmniej trzy pomiary.

Dlaczego należy kalibrować alkomat nawet wtedy, gdy nie był używany?

Sensor jest bardzo czułym elementem i przez to wrażliwym na duże wahania temperatury oraz wilgotności powietrza. Główną przyczyną rozkalibrowania jest więc w pobliżu źródła ciepła lub zimą wynoszenie z domu.

Przechowywanie testera w zadymionych lub klimatyzowanych pomieszczeniach, w pobliżu lotnych substancji np. oparów toksycznych gazów, benzyny, spalin, rozpuszczalników, farb ma również szkodliwy wpływ na sensor. Według zaleceń producentów kalibracja powinna być przeprowadzona co ok. 300 pomiarów lub 6 miesięcy.

Dlaczego wyniki niektórych alkomatów trzeba przeliczać na promile?

Stężenie alkoholu we krwi BAC (ang. Blood Alcohol Concentration) wyrażane jest w promilach. Natomiast stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu BrAC (ang. Breath Alcohol Concentration) wyrażane jest w jednostkach mg/l. Jak wiadomo, stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu jest proporcjonalne do stężenia jakie jest we krwi. Polscy ustawodawcy, podobnie jak szwedzcy i norwescy przyjęli współczynnik wydychanego alkoholu do zawartości we krwi na poziomie 2100:1. Zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, obowiązują obie jednostki i stan nietrzeźwości określany jest, gdy stężenie alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila lub 0,25 mg/l w wydychanym powietrzu. Jednak w świadomości społeczeństwa bardziej przyjęły się normy dotyczące zawartości alkoholu we krwi, czyli promile i dlatego zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu często jest przeliczana. Nie wszystkie alkomaty, używane przez policję mają wybór jednostek pomiarowych, a zgodnie z obowiązującym prawem mogą być wyskalowane w mg/l.

Gdy alkomaty wskazują wynik np 0,4 mg/l, wynik przeliczan jest na promile w następujący sposób:
  • w Polsce - 0,4 * 2,100 = 0,840 ‰
  • w Austrii - 0,4 * 2,300 = 0,920 ‰

Należy pamiętać, że w różnych krajach przyjęto różne współczynniki proporcjonalności BAC do BrAC (np. Wielka Brytania, Włochy przyjęły 2300:1), dlatego zanim kupisz alkomat upewnij się, że jest właściwie skalibrowany. Wszystkie nasze alkomaty wyskalowane są zgodnie z polskimi warunkami i podają wyniki w promilach.

◄ zwiń menu